Το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διοργανώνουν, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Κοινωνιολογικής Εταιρείας, το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης που θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο, την Παρασκευή, το Σάββατο και την Κυριακή, 20, 21 & 22 Μαΐου 2016, με θέμα:
«Εκπαίδευση και κοινωνία στην εποχή της κρίσης»
Η οικονομική και πολιτική κρίση στη χώρα μας επηρέασε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής και, μεταξύ αυτών, την εκπαίδευση. Σ’ αυτό το πλαίσιο αποτελεί ζητούμενο η εξέταση, αφενός, της επίδρασης της κοινωνικοοικονομικής κρίσης στην εκπαίδευση και, αφετέρου, του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η εκπαίδευση στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Ο κόσμος βρίσκεται στη δίνη μιας τεχνολογικής επανάστασης (η οποία διαφέρει από τα περιοδικά κύματα τεχνικών αλλαγών που σημάδεψαν την πρόοδο της βιομηχανικής κοινωνίας), αλλά και μια πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, η οποία συνδέεται, τόσο με εγγενείς τάσεις του «ώριμου καπιταλισμού», όσο και με το ρόλο του Κράτους στα νέα «παγκοσμιοποιημένα» περιβάλλοντα, όπου οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και οι υπερ-εθνικοί οργανισμοί έχουν ολοένα και αυξανόμενο ρόλο.
Η Αγορά Εργασίας, παρόλο που «καθυστερεί», αναλογικά με άλλες κοινωνικές δραστηριότητες (π.χ. κίνηση κεφαλαίων), στην επίδειξη των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης, εν πολλοίς τείνει να διεθνοποιηθεί, με όλο και μεγαλύτερη όξυνση του ανταγωνισμού για κατάκτηση θέσεων εργασίας. Οι νέοι/ες εργαζόμενοι/ες ολοένα και περισσότερο συνειδητοποιούν ότι πρέπει να «ανταποκρίνονται» στις προδιαγραφές, και να κατέχουν «ανταγωνιστικά προσόντα», σε μια εύθραυστη και διαρκώς μεταβαλλόμενη και επισφαλή αγορά εργασίας. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την Εκπαίδευση, όπως αυτή τουλάχιστον προσφέρεται μέσα από τους τυπικούς εκπαιδευτικούς θεσμούς. Η ίδια η έννοια της «εκπαίδευσης» επανακαθορίζεται, και αναζητείται η σχέση της με τη «μάθηση» και τη «γνώση», σε έναν κόσμο διαρκώς μεταβαλλόμενο.
Μέσα σε διάφορα κείμενα-διακηρύξεις (ιδίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης / ΕΕ), η Δια Bίου Μάθηση (ΔβΜ) προβάλλεται ως ο κρίσιμος παράγοντας για την επίτευξη ισχυρότερης και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της δημιουργίας περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας, (βλ. «Διακήρυξη της Λισσαβόνας»). Σε επίπεδο εμπειρικών δεδομένων, όμως, η απόσταση των διακηρύξεων από την πράξη δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη σήμερα, και οι ευκαιρίες για εκπαίδευση/κατάρτιση, όπως δείχνουν πρόσφατες μελέτες, μειώθηκαν σε πολλές χώρες. Με αφετηρία την χρηματοπιστωτική –η οποία εξελίχθηκε σε δημοσιονομική— κρίση της τελευταίας οκταετίας, εκδηλώνεται μία ισχυρή τάση σύγκλισης των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης γύρω από την επιδείνωση των συνθηκών απασχόλησης των εργαζομένων που συντελείται, μεταξύ των άλλων, διαμέσου των μεθόδων και τεχνικών διευθέτησης και παγίωσης των επισφαλών μορφών εργασίας.
Ταυτόχρονα, από τις έμφυλες μέχρι τις ταξικές ανισότητες, και από την «πιστοποιητικο-λαγνεία» και την «ασθένεια του διπλώματος» μέχρι την αύξηση της «απασχολησιμότητας» και την άνοδο της «υπο-απασχόλησης» ή της «ετεροαπασχόλησης», ανοίγονται ολοένα και πιο ενδιαφέρουσες ερευνητικές προοπτικές για την Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, όχι μόνο στο να μελετήσει με επιστημονικό τρόπο κρίσιμα ζητήματα της καθημερινής εκπαιδευτικής επικαιρότητας, αλλά και στο να αναδείξει πιθανές λύσεις ή/και παρεμβάσεις άμβλυνσης των παραπάνω φαινομένων.
Ενδεικτικές θεματικές ενότητες του συνεδρίου είναι οι παρακάτω:
1. Εκπαίδευση και κοινωνικές ανισότητες
2. Εκπαιδευτικές παρεμβάσεις για την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων
3. Ανισότητες και Μη-τυπική Εκπαίδευση & Άτυπη Εκπαίδευση
4. Κοινωνιολογικές διαστάσεις της Από Απόσταση και Ηλεκτρονικής Εκπαίδευσης &
Μάθησης
5. Διαστάσεις του «Ψηφιακού Χάσματος»
6. Έμφυλες διαστάσεις των νέων εκπαιδευτικών και εργασιακών περιβαλλόντων
7. Νέες μορφές Εκπαίδευσης & Κατάρτισης – Καινοτόμα Προγράμματα και
σχεδιασμός νέων Εκπαιδευτικών Πολιτικών
8. Κοινωνικά Δίκτυα και νέες μορφές Κοινοτήτων
9. Διαστάσεις Κοινωνικού Αποκλεισμού
10. Εκπαίδευση και αγορά εργασίας
11. Οικονομική κρίση και σχολική καθημερινότητα
12. Μαθητικές υπο-κουλτούρες και πολιτικοποίηση στο σχολικό χώρο
13. Διαστάσεις του Σχολικού Εκφοβισμού